Liefdevolle vriendelijkheid binnen jezelf is als het leren spreken van een nieuwe taal

Eerder hebben we stilgestaan bij hoe je milder voor jezelf kan zijn. In dat artikel hebben we het begrip zelfcompassie besproken en de manieren waarop je zelfcompassie kan cultiveren. Aan de hand van mindfulness, gedeelde menselijkheid en vriendelijkheid zijn voorbeelden gegeven hoe je milder voor jezelf kan zijn. Centraal stond hier de vraag: “Hoe zou ik een klein kind, mijn lievelingsdier of beste vriend(in) behandelen?”Op deze vraag gaan we in dit artikel dieper in aan de hand van drie elementen: warmte, aanraking en een vriendelijke stem.

Oké. We mogen dus milder voor onszelf zijn én er zijn manieren om dit voor elkaar te krijgen. “Het klinkt allemaal zo makkelijk, maar waarom lukt dit mij dan niet?”.

Ontstaat er zelfkritiek over het niet kunnen toepassen van zelfcompassie? Dan ben je niet de enige. Daar hebben we het begrip gedeelde menselijkheid weer! Op momenten waarin we zelfcompassie het meest nodig hebben is het ook het moeilijkst om dit te vinden. Deze momenten zijn namelijk momenten van kwetsbaarheid en wat gebeurd er als we kwetsbaar zijn? Precies, dan doen we er alles aan om dit niet te hoeven voelen. Wanneer we ook nog geneigd zijn om zelfkritiek toe te passen is dit de meest voor de hand liggende copingstijl (manier van omgaan met tegenslagen/gevoelens). Zelfcompassie vergt dus moed. Moed om kwetsbaar te zijn.

Daarmee kunnen we twee dingen concluderen: Zelfcompassie is niet onze moedertaal én zelfcompassie vergt moed. Dat betekent dat we allereerst compassie mogen hebben over het gebrek aan zelfcompassie (knipoog). Want we verwachten ook niet dat we na het binge-watchen van La Casa de Papel (Spaanse serie op Netflix) in staat zijn om een gesprek met een Spanjaard aan te gaan. Waarom zouden we dan wel verwachten dat we na het lezen over zelfcompassie dit ineens toe kunnen passen? Zoals alles wat je leert gaat dit in fases.

1. Onbewust onbekwaam: geen idee hebben van wat je niet kunt.
2. Bewust onbekwaam: door hebben dat iets nog niet lukt.
3. Bewust bekwaam: heel bewust keuzes maken en gedrag veranderen.
4. Onbewust bekwaam: automatisch ander gedrag vertonen. Laten we realistisch blijven, deze fase zullen we niet zo snel bereiken en dat hoeft ook niet!

Stel we bevinden ons in de fase bewust onbekwaam, hoe komen we dan een fase verder? Dit is waar de drie elementen van pas komen en tevens de vraag: “hoe zou ik een klein kind, mijn lievelingsdier of beste vriend(in) behandelen?” Met name het kleine kind of zelfs baby. Van nature zijn wij zoogdieren gewend een baby/jong in stress te behandelen met warmte, aanraking en een vriendelijke stem. Wanneer een baby huilt pakken we het op (aanraking), houden we het vast (warmte), wiegen we het en zeggen we geruststellende dingen zoals “rustig maar” “Ik ben hier” “Het komt wel goed”. Ons systeem (als zoogdieren) is zo gebouwd dat het niveau van “stresshormonen” dan daalt en het niveau van “gelukshormonen” stijgt. Ons systeem wordt gekalmeerd. Tot een bepaalde leeftijd is het heel normaal om door onze ouders/verzorgers gekalmeerd te worden en met liefdevolle vriendelijkheid behandeld te worden. Maar dan. Dan komt er een leeftijd waarop het niet meer zo vanzelfsprekend is om gewiegd te worden door onze ouders en moeten we onszelf meer en meer zelf leren kalmeren. Dit is waar het lastig wordt.

Laten we heel basaal kijken naar deze elementen: warmte, aanraking, vriendelijke stem. Hoe kunnen we deze elementen toepassen om liefdevolle vriendelijkheid voor onszelf te creëren. Dit is iets dat heel persoonlijk is en om deze reden belangrijk om hier zelf mee te experimenteren en te voelen wat een positieve invloed heeft op jou. Het kan een warme douche of (verzwaring)deken zijn, een handoplegging (op hart, buik of hoofd) en/of een meditatie met een vriendelijke kalmerende stem of steun van partner of vriend(in) die je kan troosten. Je kan proberen om jezelf kalmerend toe te spreken zoals je dat voor een ander zou doen. Met zinnen zoals eerder beschreven: “rustig maar” “Ik ben hier” “Het komt wel goed”. Het is begrijpelijk dat dit de reactie “No habla Español” teweeg kan brengen. En begrijp dat het zoals het aanleren van een nieuwe taal gepaard gaat met heel veel oefenen. Vind jouw manier en gun jezelf de tijd om deze taal “eigen” te maken.

Wil je meer handvatten voor het toepassen van liefdevolle vriendelijkheid naar jezelf dan raden we je aan om het werkboek van Kristen Neff en Christopher Germer ‘Mindful zelfcompassie; aan te schaffen. “In dit werkboek leer je stap voor stap jezelf te bevrijden van harde zelfkritiek en onmogelijke eisen aan jezelf en om een compassievolle relatie met jezelf te cultiveren.” Ook kun je contact opnemen met onze psychologen via info@thementalmove.nl of bel 085 – 1303482.​

We wensen je veel liefdevolle vriendelijkheid toe!